สารอาหาร-ภูมิคุ้มกัน
สารอาหาร-ภูมิคุ้มกัน แนวคิด ช่วยรักษามะเร็ง ด้วยภูมิคุ้มกัน
ภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เป็นแนวคิดที่แพทย์พยายามใช้ภูมิคุ้มกันในร่างกาย ต่อสู้กับเซลล์มะเร็ง ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะหน้าที่หลักของภูมิคุ้มกันคือจัดการกับ “เชื้อโรค” หรือสิ่งแปลกปลอมในร่างกาย แต่เซลล์มะเร็งเกิดจากเซลล์ของร่างกาย ซึ่งบางครั้งภูมิคุ้มกันก็ไม่ได้มองว่าเป็นสิ่งแปลกปลอมอะไร จึงปล่อยเอาไว้ จึงมีบางแนวคิดที่ใช้ภูมิคุ้มกันสู้กับมะเร็ง โดยพยายามให้ภูมิคุ้มกันรู้ว่าเซลล์ไหนคือเซลล์มะเร็ง แล้วเข้าไปจัดการ
อาหาร สำคัญกับการเพิ่มภูมิคุ้มกัน
อาหารอาจจะไม่ใช่ยาก็จริง และไม่ใช่หนึ่งใน “ภูมิคุ้มกันบำบัด” ที่รักษามะเร็งได้ แต่อาหาร เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรง เป็นวัตถุดิบที่สำคัญที่ร่างกายนำไปใช้สร้างเซลล์เม็ดเลือดขาว (ที่เป็นเซลล์ภูมิคุ้มกัน)
ระหว่างการรักษา ไม่ว่าจะด้วยวิธีเคมีบำบัด ฉายแสง หรือผ่าตัด ร่างกายจะอ่อนแอลงจากผลข้างเคียงระหว่างการรักษา การกินอาหารที่เหมาะสม จะช่วยให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรงพอจะรักษาต่อจนจบคอร์สได้
โปรตีนสำคัญอย่างไร
เซลล์มะเร็ง จะมีการหลั่งสารที่ทำให้มีการเผาผลาญสารอาหารในร่างกายเพิ่มขึ้น ส่งผลให้โปรตีนถูกดึงจากกล้ามเนื้อออกมาเผาผลาญ ด้วยเหตุนี้เอง ผู้ที่เป็นมะเร็งจึงต้องการสารอาหาร โดยเฉพาะโปรตีนมากกว่าคนทั่วไป เกิดเป็นความเชื่อที่ว่า “เซลล์มะเร็งกินโปรตีน” จึงมีหลายคนงดโปรตีน ซึ่งในทางการแพทย์ จะส่งผลเสียมากกว่าผลดี เพราะถึงแม้จะไม่กินโปรตีน ร่างกายก็จะไปสลายโปรตีนในกล้ามเนื้อออกมาอยู่ดี ในที่สุดจะยิ่งทำให้ร่างกายทรุดโทรม ขาดสารอาหาร จนไม่อาจทนต่อการรักษาได้ หรือไม่มีโปรตีนเพียงพอจะสร้างเม็ดเลือดขาว ต้องเลื่อนการรักษา (หากเม็ดเลือดขาวต่ำเกิน แพทย์จะเลื่อนการรักษาออกไป และให้ผู้ป่วยกินอาหารให้เยอะขึ้นเพื่อให้เม็ดเลือดขาวเพิ่มสูงขึ้น) ซึ่งหากเลื่อนการรักษา อาจทำให้เซลล์มะเร็งเติบโตขึ้นระหว่างนั้นได้
สารอาหาร-ภูมิคุ้มกัน (Immunonutrition)
นอกจากอาหารทั่วไปที่ควรกินให้เพียงพอสู้กับโรคแล้ว ในทางการแพทย์มีอาหารที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกันที่แพทย์ยอมรับอยู่ 4 ชนิด เรียกว่า “Immunonutrition” Immune แปลว่า ภูมิคุ้มกัน Nutrition คือ สารอาหาร
อิมมูโนนิวทริชั่น จึงหมายถึง สารอาหารที่มีผลต่อภูมิคุ้มกัน
ไฟโตนิวเทรียนท์ (Phytonutrients) มาจากคำว่า Phyto ในภาษากรีกที่แปลว่าพืช ส่วน Nutrient หมายถึงสารเคมีที่สิ่งมีชีวิตต้องการเพื่อมีชีวิตอยู่และเพื่อการเจริญเติบโต ไฟโตนิวเทรียนท์จึงหมายถึงสารเคมีที่มีฤทธิ์ทางชีวภาพที่พบเฉพาะในพืช ซึ่งทำให้พืชชนิดนั้นๆ มีกลิ่น สี หรือรสเฉพาะตัว บทบาทของไฟโตนิวเทรียนท์ในพืชจึงเพื่อป้องกันแมลงหรือป้องกันโรคพืช แต่สำหรับมนุษย์แล้วไฟโตนิวเทรียนท์ก็มีคุณประโยชน์มากมายในการส่งเสริมสุขภาพเช่นกัน
รับประทานอาหารให้ครบถ้วนเพียงพอตามหลักโภชนาการ.. โดยเฉพาะอาหารเสริมภูมิต้านทาน อย่างเช่น ผัก ผลไม้ ที่มีเบต้าแคโรทีน วิตามินซี วิตามินอี วิตามินบี และแร่ธาตุ บางชนิด ได้แก่ ซีลีเนียม และสังกะสี ซึ่งมีผลเพิ่มการสร้างเซลล์ต่างๆ ในระบบภูมิคุ้มกัน นอกจากนี้ เบต้าแคโรทีน วิตามินซี และอี ยังช่วยต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันเซลล์ต่างๆ ของร่างกายจากการถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระอันเป็นตัวการก่อมะเร็งได้อีกด้วย
- เบต้าแคโรทีน มีมากในผักและผลไม้ที่มีสีเหลืองหรือส้มจัด ผักใบเขียวจัด เช่น ผักบุ้ง ฟักทอง แครอท มะละกอ มะม่วงสุก มะเขือเทศ
- วิตามินซี พบในผักใบสีเขียวต่างๆ และผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เช่น ส้ม มะนาว ฝรั่ง
- วิตามินอี พบในน้ำมันพืชประเภทน้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันรำข้าว งา ถั่วเปลือกแข็ง เมล็ดพืชต่างๆ ข้าวกล้อง จมูกข้าวสาลี ผักใบเขียว
- วิตามินบี พบในผักใบเขียว นม เนื้อสัตว์ ถั่วต่าง ๆ ตับ ไข่ และธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ข้าวซ้อมมือ
- ซีลีเนียม พบในอาหารทะเล ตับ ไต เนื้อสัตว์ กระเทียม ไข่ และธัญพืช
- สังกะสี พบในเนื้อวัว นม และถั่วต่าง ๆ
- กระเทียม เป็นเครื่องเทศที่มีฤทธิ์เสริมภูมิต้านทาน โดยสารอัลลิซิน (allicin) และซัลไฟด์ (sulfides) ในกระเทียมเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรค เป็นสารต้านอนุมูลอิสระด้วย
- กรดโอเมก้า 3 เป็นกรดไขมันที่จำเป็นสำหรับการสร้างเม็ดเลือดขาว และแอนติบอดี พบมากในปลาทะเล เช่น แซลมอน ทูน่า แมคเคอเรล ซาร์ดีน และธัญพืชบางชนิด เช่น ถั่ววอลนัท เมล็ดปอ รวมทั้งพืชผักใบเขียว
- โยเกิร์ตที่มีจุลินทรีย์และโตแบคทีเรีย (kactibacterua) เช่น แลคโตบาซิลัส แอซิโดฟิลัส (lactobacillus adidophilus) ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยจะยับยั้งการเกิดจุลินทรีย์ตัวร้ายในระบบย่อยอาหาร เช่น แบคทีเรีย รา หรือยีสต์ รวมทั้งยังกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดขาวและแอนติบอดีให้กำจัดเชื้อโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy) เป็นแนวคิดที่แพทย์พยายามใช้ภูมิคุ้มกันในร่างกาย ต่อสู้กับเซลล์มะเร็ง ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะหน้าที่หลักของภูมิคุ้มกันคือจัดการกับ “เชื้อโรค” หรือสิ่งแปลกปลอมในร่างกาย แต่เซลล์มะเร็งเกิดจากเซลล์ของร่างกาย ซึ่งบางครั้งภูมิคุ้มกันก็ไม่ได้มองว่าเป็นสิ่งแปลกปลอมอะไร จึงปล่อยเอาไว้ จึงมีบางแนวคิดที่ใช้ภูมิคุ้มกันสู้กับมะเร็ง โดยพยายามให้ภูมิคุ้มกันรู้ว่าเซลล์ไหนคือเซลล์มะเร็ง แล้วเข้าไปจัดการ
อาหารอาจจะไม่ใช่ยาก็จริง และไม่ใช่หนึ่งใน “ภูมิคุ้มกันบำบัด” ที่รักษามะเร็งได้ แต่อาหาร เป็นส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรง เป็นวัตถุดิบที่สำคัญที่ร่างกายนำไปใช้สร้างเซลล์เม็ดเลือดขาว (ที่เป็นเซลล์ภูมิคุ้มกัน)
เซลล์มะเร็ง จะมีการหลั่งสารที่ทำให้มีการเผาผลาญสารอาหารในร่างกายเพิ่มขึ้น ส่งผลให้โปรตีนถูกดึงจากกล้ามเนื้อออกมาเผาผลาญ ด้วยเหตุนี้เอง ผู้ที่เป็นมะเร็งจึงต้องการสารอาหาร โดยเฉพาะโปรตีนมากกว่าคนทั่วไป เกิดเป็นความเชื่อที่ว่า “เซลล์มะเร็งกินโปรตีน” จึงมีหลายคนงดโปรตีน ซึ่งในทางการแพทย์ จะส่งผลเสียมากกว่าผลดี เพราะถึงแม้จะไม่กินโปรตีน ร่างกายก็จะไปสลายโปรตีนในกล้ามเนื้อออกมาอยู่ดี ในที่สุดจะยิ่งทำให้ร่างกายทรุดโทรม ขาดสารอาหาร จนไม่อาจทนต่อการรักษาได้ หรือไม่มีโปรตีนเพียงพอจะสร้างเม็ดเลือดขาว ต้องเลื่อนการรักษา (หากเม็ดเลือดขาวต่ำเกิน แพทย์จะเลื่อนการรักษาออกไป และให้ผู้ป่วยกินอาหารให้เยอะขึ้นเพื่อให้เม็ดเลือดขาวเพิ่มสูงขึ้น) ซึ่งหากเลื่อนการรักษา อาจทำให้เซลล์มะเร็งเติบโตขึ้นระหว่างนั้นได้
นอกจากอาหารทั่วไปที่ควรกินให้เพียงพอสู้กับโรคแล้ว ในทางการแพทย์มีอาหารที่เกี่ยวกับภูมิคุ้มกันที่แพทย์ยอมรับอยู่ 4 ชนิด เรียกว่า “Immunonutrition” Immune แปลว่า ภูมิคุ้มกัน Nutrition คือ สารอาหาร
อิมมูโนนิวทริชั่น จึงหมายถึง สารอาหารที่มีผลต่อภูมิคุ้มกัน
ไฟโตนิวเทรียนท์ (Phytonutrients) มาจากคำว่า Phyto ในภาษากรีกที่แปลว่าพืช ส่วน Nutrient หมายถึงสารเคมีที่สิ่งมีชีวิตต้องการเพื่อมีชีวิตอยู่และเพื่อการเจริญเติบโต ไฟโตนิวเทรียนท์จึงหมายถึงสารเคมีที่มีฤทธิ์ทางชีวภาพที่พบเฉพาะในพืช ซึ่งทำให้พืชชนิดนั้นๆ มีกลิ่น สี หรือรสเฉพาะตัว บทบาทของไฟโตนิวเทรียนท์ในพืชจึงเพื่อป้องกันแมลงหรือป้องกันโรคพืช แต่สำหรับมนุษย์แล้วไฟโตนิวเทรียนท์ก็มีคุณประโยชน์มากมายในการส่งเสริมสุขภาพเช่นกัน
- เบต้าแคโรทีน มีมากในผักและผลไม้ที่มีสีเหลืองหรือส้มจัด ผักใบเขียวจัด เช่น ผักบุ้ง ฟักทอง แครอท มะละกอ มะม่วงสุก มะเขือเทศ
- วิตามินซี พบในผักใบสีเขียวต่างๆ และผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว เช่น ส้ม มะนาว ฝรั่ง
- วิตามินอี พบในน้ำมันพืชประเภทน้ำมันดอกทานตะวัน น้ำมันรำข้าว งา ถั่วเปลือกแข็ง เมล็ดพืชต่างๆ ข้าวกล้อง จมูกข้าวสาลี ผักใบเขียว
- วิตามินบี พบในผักใบเขียว นม เนื้อสัตว์ ถั่วต่าง ๆ ตับ ไข่ และธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ข้าวซ้อมมือ
- ซีลีเนียม พบในอาหารทะเล ตับ ไต เนื้อสัตว์ กระเทียม ไข่ และธัญพืช
- สังกะสี พบในเนื้อวัว นม และถั่วต่าง ๆ
- กระเทียม เป็นเครื่องเทศที่มีฤทธิ์เสริมภูมิต้านทาน โดยสารอัลลิซิน (allicin) และซัลไฟด์ (sulfides) ในกระเทียมเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรค เป็นสารต้านอนุมูลอิสระด้วย
- กรดโอเมก้า 3 เป็นกรดไขมันที่จำเป็นสำหรับการสร้างเม็ดเลือดขาว และแอนติบอดี พบมากในปลาทะเล เช่น แซลมอน ทูน่า แมคเคอเรล ซาร์ดีน และธัญพืชบางชนิด เช่น ถั่ววอลนัท เมล็ดปอ รวมทั้งพืชผักใบเขียว
- โยเกิร์ตที่มีจุลินทรีย์และโตแบคทีเรีย (kactibacterua) เช่น แลคโตบาซิลัส แอซิโดฟิลัส (lactobacillus adidophilus) ซึ่งเป็นจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยจะยับยั้งการเกิดจุลินทรีย์ตัวร้ายในระบบย่อยอาหาร เช่น แบคทีเรีย รา หรือยีสต์ รวมทั้งยังกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดขาวและแอนติบอดีให้กำจัดเชื้อโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น